Artikülasyon Bozukluğu Terapisi
Artikülasyon bozukluğu, konuşma seslerinin yanlış ya da eksik üretilmesiyle ortaya çıkan ve konuşmanın anlaşılırlığını azaltan bir konuşma bozukluğudur. Nedenleri arasında yanlış öğrenme, işitme kaybı, nörolojik bozukluklar ve gelişimsel etkenler yer alır. Erken tanı ve aile iş birliğiyle sürdürülen terapi süreci, doğru ses üretiminin kazanılmasına yardımcı olur.
Artikülasyon Bozukluğu Nedir?
Artikülasyon, ciğerlerimizden gelen havanın, konuşma organlarıyla (dil, dudak, damak, diş vb.) şekillendirilerek konuşma seslerine dönüştürülmesidir. Artikülasyon bozukluğu, bazı konuşma seslerinin yanlış üretilmesiyle karakterizedir. Bu bozukluk, konuşmanın anlaşılırlığını düşürür, bu da iletişimde güçlük yaratabilir.
Artikülasyon Bozukluğu Neden Olur?
Artikülasyon bozukluklarına neden olabilecek bazı faktörler şunlardır:
Yanlış Öğrenme: Ailenin doğru model olamadığı durumlarda, çocuk çevresindeki yanlış konuşma örneklerini taklit edebilir.
Gelişim Gerilikleri ve Sendromlar: Örneğin, Down sendromunda dil yapısının büyük olması artikülasyon bozukluğuna yol açabilir.
Nörolojik Bozukluklar: Travmatik beyin hasarı veya serebral palsi gibi nörolojik etkiler, konuşma üretimini zorlaştırabilir.
İşitme Kaybı: İşitme kaybı, çocukların sesleri doğru öğrenmelerini engelleyebilir.
İdeopatik Nedenler: Bazı bozukluklar nedeni bilinmeyebilir.
Artikülasyon Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Aşağıdaki belirtiler, artikülasyon bozukluğu olabileceğini gösterir:
Sesleri yanlış üretmek, örneğin: /k/ sesini yerine /t/ sesi kullanmak.
4 yaş ve üzeri çocuklarda hala bebeksi konuşma.
Düşük konuşma anlaşılırlığı (örneğin, 4 yaşındaki bir çocuk çevresindekiler tarafından anlaşılmakta güçlük çekiyorsa).
Hecelerin atılması (örneğin, "kalemlik" yerine "kalik").
Artikülasyon Bozukluğu Tanısı Nasıl Konur?
Tanı, bir dil ve konuşma terapistinin ayrıntılı değerlendirmesiyle konur. Terapist, çocuğun yaşını ve seslerin edinim yaşlarını göz önünde bulundurarak bir değerlendirme yapar. Bu sayede hangi seslerin doğru üretilmediği ve nedenleri belirlenir.
Yetişkinlerde Artikülasyon Bozukluğu
Çocuklukta göz ardı edilen artikülasyon bozuklukları, yetişkinlik dönemine kadar devam edebilir. Yetişkinlerde en yaygın yanlış sesler /r/ ve /s/ sesleridir. Terapist, ses örneklerini analiz ederek yanlış üretimin asıl nedenini belirler.
Artikülasyon Terapisi Süreci
Artikülasyon terapisi, bozukluğun nedenine bağlı olarak değişir:
Anatomik Anomaliler: Cerrahi müdahale gerekebilir.
Yanlış Öğrenme: Terapist, doğru ses üretiminin öğrenilmesini sağlar. Bu süreç, bireye alıştırmalarla doğru üretim öğretilir.
Terapiler çocuklar için oyunlarla, yetişkinler için ise daha alıştırmaya dayalı olarak şekillendirilir.
Ailenin Terapideki Rolü
Ailenin desteği, terapinin başarısı için çok önemlidir. Aile, terapistin önerdiği ödevleri takip ederek süreci hızlandırabilir. Çocukla yapılan doğru modelleme, terapinin etkisini artırır.
Artikülasyon Terapisinde Aile Yaklaşımı:
Yanlış ses üretimlerini taklit etmemek.
Çocuğun konuşmasını alay konusu yapmamak.
Çocuğun konuşmasını sürekli düzeltmekten kaçınmak.
Doğru model olmak, yanlış üretimi doğru şekilde örneklemek.
Aile ve terapist iş birliği yapmak.
Hizmetlerimiz
